Theo quy định, ngoài ngày nghỉ hưởng nguyên lương, người lao động còn được quyền nghỉ không lương.

Tuy nhiên, thực tế rất ít lao động biết đến những thông tin liên quan đến loại quyền lợi này. Theo quy định tại khoản 2, điều 116 Bộ Luật Lao động 2012, người lao động được (NLĐ) nghỉ không hưởng lương 1 ngày trong các trường hợp: Ông, bà nội, ngoại chết; Anh, chị, em ruột chết; Bố hoặc mẹ kết hôn; Anh, chị, em ruột kết hôn. Trong những trường hợp này, NLĐ phải thông báo cho người sử dụng lao động (NSDLĐ) biết trước.

Với những trường hợp người thân chết, kết hôn mà NLĐ đã thông báo thì NSDLĐ có trách nhiệm tạo điều kiện cho NLĐ nghỉ không hưởng lương theo đúng quy định. Trường hợp vi phạm, NSDLĐ sẽ bị phạt tiền từ 2 - 5 triệu đồng (theo khoản 11, điều 1 Nghị định 88/2015/NĐ-CP ).

Những trường hợp nghỉ không hưởng lương mà NLĐ tự thỏa thuận với NSDLĐ thì NSDLĐ có thể đồng ý hoặc không đồng ý với thỏa thuận này mà không bị coi là vi phạm pháp luật.

Bên cạnh đó, khoản 4, điều 42 Quyết định 595/QĐ-BHXH nêu rõ: NLĐ không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng BHXH tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng BHXH. Do đó, nếu NLĐ nghỉ không hưởng lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì cả NSDLĐ lẫn NLĐ đều không phải đóng BHXH cho tháng đó.

Ngược lại, nếu tổng thời gian nghỉ không hưởng lương trong tháng của NLĐ dưới 14 ngày làm việc thì cả NSDLĐ và NLĐ đều phải tham gia BHXH đầy đủ.

Ví dụ, công ty C làm việc từ thứ hai đến thứ sáu, nghỉ thứ bảy và chủ nhật. Anh A là nhân viên của công ty C. Vì lý do cá nhân, anh A thỏa thuận với công ty nghỉ không lương từ ngày 14-1-2020 đến hết ngày 8-2-2020, sau đó đi làm lại bình thường.

Xét thời gian nghỉ không hưởng lương của anh A trong khoảng thời gian trên thì việc đóng BHXH được thực hiện như sau: Tháng 1-2020: anh A không làm việc và không hưởng lương 15 ngày làm việc. Do đó, công ty C và anh A không phải đóng BHXH tháng 1. Tháng 2-2020: anh A không làm việc và không hưởng lương 5 ngày làm việc. Do đó, công ty C và anh A vẫn phải đóng BHXH đầy đủ cho cả tháng 2.

Ngoài ra, NLĐ cũng có thể thoả thuận với NSDLĐ để nghỉ không hưởng lương với những lý do khác. Điều này đồng nghĩa với việc, NLĐ sẽ không bị giới hạn số ngày nghỉ không hưởng lương trong năm, miễn có thỏa thuận với NSDLĐ và được NSDLĐ chấp thuận.

Theo NLĐ